Leiderschap: een kwestie van gezond verstand

Leidinggeven, niet iedereen heeft het in zich. Door jezelf echter een aantal gewoontes aan te meten, kun je zomaar uitgroeien tot een ware leiderfiguur. Je moet er alleen wel je eigen draai en stijl in vinden om die status te behouden. Er worden veel verschillende leiderschapsstijlen genoemd: dwingend, coachend, democratisch, empathisch, delegerend, enzovoorts. Vaak worden deze stijlen ook succesvol gecombineerd. Maar het belangrijkste is: blijf bij jezelf, en gebruik je gezonde verstand. 

Een leiderschapsstijl kies je niet, die krijg je vanzelf

Het internet staat bol van de theorieën en er zijn boeken vol geschreven over leiderschap, leidinggeven en allerlei leiderschapsstijlen. Alsof karakters in hokjes passen. Zelden wordt daarin jouw exacte karakter beschreven, en dus ook niet welke stijl je het beste kunt kiezen. De eerste vraag luidt vaak; welke stijl past bij jou? Maar als die vraag eenmaal beantwoord is, heb je geen enkele garantie op succes. Zoals een mens ook simpelweg de verkeerde baan kan uitkiezen, kan men ook een leiderschapsstijl kiezen waarmee hij of zij uiteindelijk niet uit de voeten kan. Het gevolg: krampachtig vasthouden aan de stijl, hetgeen onnatuurlijk overkomt.  Met andere woorden: er is een hoop theorie over leidinggeven, maar de praktijk houdt meestal iets anders in. 

Ken jezelf en je team

Daarom is het zaak jezelf beter te leren kennen en vooral op intuïtie te handelen. Want niet alleen krijg jij als leidinggevende met je eigen plussen en minnen te maken, het team waar je leiding aan moet geven bestaat ook uit uiteenlopende karakters. Daar sta je dan, met alle theorie en kennis die je hebt opgedaan. Misschien is empathie daarom wel de belangrijkste karaktereigenschap die je kunt hebben. Je gaat uit van gelijke behandeling, maar de één heeft wat motivatie nodig, de ander echt een spreekwoordelijke schop onder de kont, weer een ander moet teruggefloten worden omdat hij zijn voorbijstreeft.

Het is daarom helemaal niet vreemd om op willekeurige tijden even te lunchen met iemand, om elkaar beter te leren kennen. Wanneer je in een al bestaand team komt te werken, word je snel genoeg geconfronteerd met de natuurlijke hiërarchie die er heerst. Je hebt het alfa-mannetje, het muurbloempje, de clown, bepaalde kliekjes binnen het team, enzovoorts. Speel daarop in. Wijs het alfa-mannetje terecht, zet het muurbloempje in de spotlights. En daarna, vooral: laat iedereen doen waar hij goed in is. 

Controle is een illusie

Leiderschap gaat niet zelden gepaard met het tonen van (lichte) agressie: stem verheffen, onredelijk zijn, misbruik maken van de machtspositie. Dit werkt op de lange termijn tegen je.  Wie gaat schreeuwen, krijgt niks voor elkaar. Wie daarentegen te soft is, wordt overlopen. Als het goed is vind je jezelf geschikt als leiderfiguur, anders had je de functie niet aangepakt. Dus wees vooral jezelf en hou je vast aan de wetenschap dat, hoe gek het ook klinkt, de totale controle uiteindelijk een illusie is. Wie niet kan delegeren, kan niet loslaten en is dus een control-freak, zo simpel is het nou eenmaal. Veel in het leven hangt af van talent en geluk, twee dingen die je hebt of niet hebt. Ook is het zaak jezelf te blijven, door geacteerd leiderschap prikken mensen vroeg of laat heen. Denk er maar eens aan hoe het zou zijn om leiding te geven aan 10 hypotheekadviseurs. Financieel specialisten die hypotheken verkopen zijn veelal bijzonder slim mondig.

Neem jezelf en je werk niet te serieus

Probeer af en toe even vanaf een afstandje naar jezelf en je team te kijken. Dan denk je bij de volgende verhitte discussie – over wat dan ook – automatisch: kijk ons nou, wat zitten we ons nou druk te maken, onder dat systeemplafond. Probeer daarom elke dag het werk dat je doet, te relativeren. Uiteindelijk maakt het je beter. 

Mede mogelijk gemaakt door: www.nederlandinbedrijf.nl Bezoek ook eens ons blog